Zabezpieczenie alimentów jest kluczowym elementem zapewniającym ochronę ekonomiczną dla osób uprawnionych do otrzymywania świadczeń alimentacyjnych. Zabezpieczenie alimentów jest możliwe dzięki odpowiednim przepisom kodeksu postępowania cywilnego, które pozwalają na tymczasowe, ale efektywne i szybkie zaspokojenie potrzeb finansowych osoby uprawnionej, zwłaszcza w przypadku małoletnich dzieci.

Zabezpieczenie przyjmuje formę wydanego przez sąd postanowienia nakładającego na stronę zobowiązaną do alimentacji obowiązek wypłaty określonej sumy pieniężnej na czas trwania postępowania – już na etapie wstępnym, nawet przed pierwszą rozprawą. 

Jest to szczególnie istotne w sytuacjach, gdy długotrwałe postępowanie sądowe może narazić na problemy finansowe osobę ubiegającą się o środki na utrzymanie dziecka.

 Jak wystąpić o zabezpieczenie alimentów – wniosek o zabezpieczenie

Podstawą do wystąpienia o zabezpieczenie alimentów jest uprawdopodobnienie istnienia roszczenia alimentacyjnego. W praktyce we wniosku należy wskazać na konieczność pilnego zabezpieczenia bytu małoletniego, gdyż środki regulowane przez drugą stronę na chwilę obecną nie wystarczają do zaspokojenia wszystkich (wskazanych we wniosku) potrzeb dziecka.

Wniosek o zabezpieczenie alimentów można złożyć wraz z pozwem lub w ramach już toczącego się postępowania. 

We wniosku powinniśmy też wskazać m.in.:

• kwotę zabezpieczenia o którą występujemy, a w uzasadnieniu z jakich wydatków na dziecko kwota ta wynika. Zabezpieczenie najczęściej przybiera formę okresowych wypłat, które mają na celu pokrycie koniecznych wydatków na dziecko, takich jak wyżywienie, odzież, artykuły szkolne, leczenie etc. 
• sposób realizacji zabezpieczenia – najczęściej w takiej formie jak alimenty np. dana kwota płatna do rąk matki, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca. 

Zachęcam także do zapoznania się z artykułem jak sporządzić pozew o alimenty, w którego treści możemy złożyć także wniosek o udzielenie zabezpieczenia alimentów.

Zażalenie na zabezpieczenie alimentów

Sąd powinien rozpoznać wniosek o zabezpieczenie bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Są to terminy instrukcyjne, czyli ich realizacja nie jest bezwzględnym obowiązkiem i w praktyce – z uwagi na obłożenie sądów - terminy te nie są przestrzegane.

Wniosek o zabezpieczenie sąd rozpoznaje bądź na posiedzenie niejawnym, czyli bez udziału stron lub wyznacza krótki termin rozprawy, aby wysłuchać strony przed wydaniem postanowienia.

Postanowienie to jest zaskarżalne, co oznacza, że każda ze stron może odwołać się od decyzji sądu, składając zażalenie na odmową zabezpieczenia alimentów (lub udzielenia zabezpieczenia w za dużej kwocie).

Termin do wniesienia zażalenia wynosi 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o zabezpieczeniu alimentacyjnym z uzasadnieniem. Warto pamiętać, iż sąd nie sporządza uzasadnienia postanowienia z urzędu tj. bez inicjatywy stron.
Strona, która otrzymała postanowienie i planuje je zaskarżyć zobowiązana jest złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia. Termin na złożenie wniosku o uzasadnienie postanowienia wynosi 7 dni.  Opłata od wniosku o zażalenie wynosi 100 zł - opłaty tej nie ponoszą jedynie strony zwolnione z kosztów sądowych.

Wysokość udzielonego zabezpieczenia a wyrok

Warto podkreślić, że zabezpieczenie alimentów ma charakter tymczasowy i nie zastępuje ostatecznego rozstrzygnięcia sądu w sprawie alimentów. Jednakże, zapewnia ono istotne wsparcie dla dziecka w okresie oczekiwania na wyrok, co ma niebagatelne znaczenie dla jego dobrostanu i bezpieczeństwa.

Wysokość udzielonego zabezpieczenia lub odmowa takiego zabezpieczenia nie przesądza o końcowym wyniku sprawy – innym bowiem materiałem dowodowym dysponuje sąd na wstępnym etapie innym w momencie wyrokowania – gdzie przeprowadził wszystkie czynności dowodowe i przesłuchał strony.

Całkowicie zatem możliwe jest uzyskanie satysfakcjonujących alimentów, gdy sąd początkowo oddali wniosek o udzielenie zabezpieczenia alimentów lub udzielił ich zabezpieczenia w niewielkiej wysokości.

Oceniając rzecz z drugiej strony tj. pozwanego – możliwie także, jest uzyskania alimentów mniejszych niż wskazane początkowo w zabezpieczeniu – w szczególności, gdy strona powodowa wskazywała w pozwie nieprawdziwe okoliczności co do np. faktycznych potrzeb dziecka czy możliwości zarobkowych jednego z rodziców.

Podsumowanie - cele zabezpieczenia 

Zabezpieczenie alimentów w sprawie sądowej stanowi ważny mechanizm ochrony prawnej, który umożliwia uprawnionym, zwłaszcza dzieciom, otrzymywanie środków na utrzymanie w trakcie trwania procesu sądowego. Jest to rozwiązanie, które pomaga w łagodzeniu skutków długotrwałych postępowań sądowych i zapewnia wsparcie finansowe osobom, które tego potrzebują.

Jak zawsze zachęcam do kontaktu z profesjonalnym pełnomocnikiem, jeśli masz pytania odnośnie zabezpieczenia czy innej sprawy rodzinnej.